بدون تردید پسلرزههای طوفان الاقصی، هزینههای گزاف جنگ اوکراین و پروژه سخیف و شکستخورده «زن، زندگی، آزادی» بیش از همه نصیب شبکه «منوتو» شد؛ زیرا نهتنها کفگیر کارفرمایان آن به تهدیگ خورده است؛ بلکه این شبکه آنقدر در بازدهی و تولید ارزشافزوده برای مخاطبان دچار بنبست شده بود که حتی پشتیبانان مالی آن ترجیح دادند این شبکه را تعطیل کنند.
به گزارش فراتیتر، شبکه "منوتو" اکتبر ۲۰۱۰ در حالی راهاندازی شد که حرف و حدیثهای زیادی درباره منابع مالی آن وجود داشت؛ شبکهای متعلق به برنامه تلویزیونی مرجان که توسط کیوان عباسی و مرجان عباسی در لندن تأسیس شده بود.
در این سالها گرچه برنامههای فراوانی علیه منافع ملی ایران توسط این شبکه تولید شد اما حوادث سال گذشته اوج فعالیت این شبکه علیه جمهوری اسلامی را نمایش داد. بعد از شروع جنگ غزه زمزمه تعطیلی این شبکه مطرح شد و از همان زمان برخی مطرح کردند که به دلیل هزینههای زیاد کارفرمای این شبکه در جنگ غزه توانایی اداره این شبکه امکان پذیر نیست.
هرچندبرخی اظهارنظرها و شواهد مختلف، نشان میداد علت اصلی تعطیلی شبکه "منوتو" فقط شرایط نامساعد مالی نبوده است. به طور مثال شهرام همایون در این باره گفته بود: در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ سالانه ۳۰ میلیون دلار بودجه "منوتو" بوده است. سالی ۳۰ میلیون دلار از کجا آمده؟ یا از سوی دیگر امین فردین نیز گفته بود: علت تعطیلی این شبکه شرایط نامساعد مالی نیست، این شبکه شکستخورده سیاسی است و نتوانسته آن اهدافی را که برایش روی آن سرمایهگذاری کرده بودند، محقق کند. "منوتو" هیچوقت تبلیغ آنچنانی نداشته است. از سال ۲۰۱۸، بین ۱۹ میلیون پوند تا ۲۵ میلیون پوند (بیش از ۳۰ میلیون دلار) ضرر مالی داشتند.
* پویش درباره شفافیت مالی شبکه "منوتو"
سال ۹۷ شفافیت مالی شبکه فارسی "منوتو" موضوعی بود که پس از حضور علی علیزاده تحلیگر مسائل سیاسی که در خارج از کشور زندگی میکند در یکی از برنامههای این شبکه پررنگ شد.
علیزاده تحلیلگر سابق شبکه بیبیسی فارسی در برنامه اتاق خبر هفتگی این شبکه حاضر شد و سؤالی اساسی در رابطه با منبع مالی این شبکه را مطرح کرد. وی در این برنامه از گردانندگان این شبکه خواست تا بگویند توسط کدام کشور حمایت شدهاند و چه نهادی منابع مالی این شبکه را تامین میکند.
علیزاده در حساب کاربری خود نیز این سؤال را خطاب به تهیه کنندگان برنامههای شبکه "منوتو" مطرح کرد. همچنین وی با انتشار پستی در یکی از صفحات شخصی خود در فضای مجازی اعلام کرد پس از بیان این سؤال و درخواست شفافیت منابع مالی شبکه "منوتو"، تعداد زیادی از کاربران برای او ویدئوهایی را فرستادند و از این درخواست او حمایت کردند.
*آغاز راه یک شبکه بهایی
شبکه ماهوارهای "منوتو" در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۰ مصادف با ۶ آبان ۱۳۹۲ در لندن با سرمایه کیوان و مرجان عباسی راهاندازی شد و با پخش برنامههای سرگرمکننده خارجی از جمله مستندهای جذاب و سریالها و رئالیتیشوهای مشهور با دوبله فارسی و تولید برنامههایی همچون «آکادمی موسیقی»، «بفرمایید شام» و «شعر یادت نره» توانست خیلی زود جای خود را در میان شبکههای ماهوارهای فارسیزبان باز کند و مخاطبانی برای خود دستوپا کند. این شبکه در سالهای نخست فعالیتش بیشتر روی برنامههای سرگرمی سرمایهگذاری کرده بود که جهتگیری فرهنگی خاصی را دنبال میکردند، اما زرقوبرق این برنامهها و جذابیتهای ظاهریشان مانع از این میشد که رویکرد این شبکه برای مخاطب عام قابلتشخیص باشد. در سالهای بعد، با افزایش تعداد مخاطبان این شبکه، ساخت مستندهای سیاسی درباره اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران قبل از انقلاب و مقایسه آن با شرایط سالهای بعد از انقلاب بخش مهمی از تولیدات این شبکه را به خود اختصاص داد.
*مردم به حرفهای ما گوش نمیکنند
این مستندها از دید سیاسی و ایدئولوژیک دیدگاهی عوامانه مبتنی بر نوستالژی داشتند و عشق سالهای پهلوی بر بستر دوگانهسازی بود.
البته یکی از مجریان شبکه "منوتو" اعتراف میکند میگوید بودونبود ما تفاوتی ندارد، حتی اگر ۴۰ سال دیگر هم باشیم مردم گوش به حرفهای ما نمیکنند!
با راهاندازی شبکه تلویزیونی "اینترنشنال" در سال ۱۳۹۶ تعدادی از نیروهای "منوتو" به این شبکه کوچ کردند. از سوی دیگر، این شبکه از همان روز نخست فعالیتش تقریباً آگهی و تبلیغات زیادی نداشت و منبع تأمین هزینههای آن همواره مورد سؤال بود. حالا این شبکه با انتشار بیانیهای از تعطیلی خود به دلایل مالی خبر داده است. در بخشی از این بیانیه آمده: «در همان ماههای ابتدایی، درآمد تلویزیون ما از محل پخش تبلیغات فراتر از انتظارمان بود و بیشازپیش ما را به موفقیت مدل تجاری تلویزیون امیدوار کرد. اما تداوم بیثباتی سیاسی و نابسامانی اقتصادی در منطقه، ادامه این مدل تلویزیون تجاری را ناممکن کرد و ما را از رشد، گسترش و درآمدزایی در این صنعت در حال تحول ناتوان ساخت.» واقعیت باید چیز دیگری باشد. حجم تبلیغات این شبکه از ابتدا آنقدری نبود که تکافوی ۱۴ سال برنامهسازی یا خرید حق پخش آثار خارجی را کند. احتمالاً در روزهای آتی چیزهای بیشتری از این موضوع شنیده خواهد شد.
*شکست یک رویا
بدون تردید پسلرزههای طوفان الاقصی، هزینههای گزاف جنگ اوکراین و پروژه سخیف و شکستخورده «زن، زندگی، آزادی» بیش از همه نصیب شبکه "منوتو" شد؛ زیرا نهتنها کفگیر کارفرمایان آن به تهدیگ خورده است؛ بلکه این شبکه آنقدر در بازدهی و تولید ارزشافزوده برای مخاطبان دچار بنبست شده بود که حتی پشتیبانان مالی "منوتو" نیز ترجیح دادند این شبکه را تعطیل کرده و بودجههای خود را صرف رسانه و تولید اخباری کنند که اثرگذاری فکری و فرهنگی آن در لایههای اجتماع مشهود باشد و طیف گستردهای از مخاطبان را در بر گیرد نه اینکه مروج پوپولیسم سیاسی و تحریف تاریخی باشد که سیاه بودن آن برای اکثریت آشکار است و "مارتین انالز" (دبیرکل سازمان عفو بینالملل) در سال ۱۳۵۳، رژیم پهلوی را به نقض مستمر و همهجانبه حقوق بشر متهم و صراحتاً اعلام کرد که «پرونده نقض حقوق بشر هیچ کشوری در جهان، بدتر و سنگینتر از ایران نیست» آن وقت شبکه "منوتو" با وقاحت تمام حقیقت را وارونه تحویل مخاطب داده و به تطهیر ساواک میپردازد و بدین ترتیب سخیف بودن عملکردش را در این زمانه که هر فرد یک رسانه است و به چشم بر همزدنی میتواند اصل ماجرا را ردیابی کند به انحراف افکار عمومی میپردازند، از همین رو کارفرمای غربی ترجیح داد پروژه عملیات روانی علیه جامعه ایرانی را به افراد خبرهتر از سالومه و احسان کرمی بسپارند تا قادر به سرپوشگذاشتن به شکستهای سیاسی شبکه "منوتو" باشند و همه موارد را به رقص و آواز گره نزنند.