به گزارش فراتیتر، یکی از مهمترین قطعنامههای تاریخ سیاسی ایران در ۲۷ تیرماه سال ۱۳۶۶ در حالی از سوی ایران پذیرفته شد که کشور عراق به عنوان متجاوز در این جنگ شناخته شد. این سرآغاز تصمیم مهم ایران بود و جامعه جهانی از این تصمیم حمایت کرد، اما حمایت تنها تا روز قبول قطعنامه بود و یکی از مفاد مهم آنکه پرداخت غرامت از سویی کشور متجاوز بود تا این لحظه اجرایی نشد. بر اساس بند ۷ قطعنامه ۵۹۸ قرار شد، پسازآنکه کمیتهای در سازمان ملل متحد تشکیل شده و کشور متجاوز اعلام شد، میزان خسارات تعیین شود و در راستای آن صندوق بینالمللی پول ویژهای برای کمک به خسارت دیدگان جنگ ایران و عراق ایجاد گردد که تاکنون این صندوق ایجاد نشده است. مبلغ برآورد شده توسط کارشناسان جمهوری اسلامی ایران که به صندوق بینالمللی پول عرضه کردهاند، ۱۱۰۰ میلیارد دلار است. این مبلغ را حشمتالله فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هشتم نیز تائید کرده است. محمدحسن آصفری نایبرئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس نیز در این خصوص با خبرنگار فراتیتر گفتگویی داشت که در ادامه مشروح این پرسش و پاسخ منتشر شده است.
فراتیتر: دلایل عهدشکنی طرفهای مذاکره در توافقهایی مثل قطعنامه ۵۹۸ و یا ۲۲۳۱ چه بوده است؟
آصفری: این عهدشکنیها به دلیل عدم پیگیری دستگاه دیپلماسی است و درصورتیکه وزارت خارجه در خصوص این موضوعات به جد ورود کند، شاهد اینگونه رفتارها نخواهیم بود. باید حقوق ملت ایران را به صورت جدیتر دنبال کنند. این موضوع را در زمان برجام و تجاوز مجدد عراق بعد از قطعنامه ۵۹۸ نیز شاهد بودیم که به صورت کامل حق مردم ایران در این قطعنامهها اجرایی نشد. درصورتیکه اگر حقوق ایران بهخوبی در این خصوص دنبال میشد، شاید شاهد سو استفاده و زیادهخواهیهای دیگر کشورها در این حوزه نبودیم. متأسفانه دستگاه سیاست خارجی ما آن گونه که شایسته است، نسبت به پیگیری حق ملت ایران از کشوهای دیگر فعال نبوده است. نگاه دستگاه دیپلماسی به جای اینکه اجرایی و عملیاتی برای احقاق حقوق باشد، بیشتر نگاه سیاسی بوده است.
فراتیتر: چه برنامههایی برای دریافت غرامت ۱۱۰۰ میلیارد دلاری ایران از عراق داشتهایم؟
آصفری: در خصوص عراق به دلیل همسایگی که با ما دارد، سیاست حل اختلاف دو جانبه را داریم. این کشور بهعنوان یک کشور دوست و برادر برای ما است، اما نباید عراق از عطوفت جمهوری اسلامی ایران سو استفاده کند. در شورای امنیت و سازمان ملل بحث متجاوز بودن عراق مشخص شده است و ملزم به پرداخت غرامت به جمهوری اسلامی ایران است. عراق نباید اجازه بدهد که این عدم پرداخت اسباب خدشهدار شدن ارتباط ایران و عراق شود. جمهوری اسلامی ایران در همه زمینهها علاقهمند همکاری دو جانبه با عراق است. مجلس و دولت هم از این ارتباطات حمایت خواهند کرد، اما موضوع مطالبات ما در جنگ تحمیلی ۸ ساله عراق بر علیه ایران به قوت خودش باقی است. هر زمانی که باشد، دولت عراق ملزم به پرداخت غرامت ایران است.
فراتیتر: آیا اقدامی برای اخذ این غرامت از طریق سازمانهای بینالمللی شده است؟
آصفری: جمهوری اسلامی ایران به این جهت که علاقهمند به حل اختلافات در مسیر گفتگو دوجانبه هست، اجازه ورود کشور سومی را به این موضوع نداده است. عراق هم باید در این راستا کمک کند که شاهد خدشهدار شدن روابط نباشیم. دیر یا زود عراق ملزم به پرداخت مطالبات جنگی عراق بر علیه ایران است.
فراتیتر: مجلس در کنار دستگاه دیپلماسی چه اقداماتی را در این زمینه انجام داده است؟
آصفری: به صورت کلی پیگیر مطالبات از همه کشورها هستیم، اما بالطبع برخوردی که جمهوری اسلامی ایران برای برگشت مطالبات خود از کشورهای همسایه دارد با برخورد نسبت به کشورهای غیر همسایه متفاوت خواهد بود. البته این به این معنا نیست که جمهوری اسلامی ایران از حقوق خودش صرفنظر کند. مجلس شورای اسلامی هم به این قضیه ورود خواهد کرد و به طور جد پیگیر مطالبات خود از دولتها هستیم. مجلس از گروههای پارلمانی خود برای اخذ غرامت مردم ایران استفاده خواهد کرد و از دولت میخواهیم که این موضع را بهطور جد دنبال کند.