به گزارش فراتیتر، همزمان با طرح سند همکاری 25 ساله ایران و چین میان رسانهها و سیاستگذاران کشور سؤالاتی در خصوص این سند همکاری مطرح شده است که در این رابطه با حجتالاسلام حسین سبحانینیا نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و چین در مجلس نهم گفتگو داشتیم که در ادامه می خوانید.
فراتیتر: بحث سند همکاری ایران و چین از چه زمان آغاز شده است؟ آیا در مجلس نهم پیش از مذاکرات هستهای صحبتی در این رابطه شده بود؟
سبحانینیا: بحث سند همکاری 25 ساله ایران و چین در یکی دو ماه اخیر بیشتر مطرح شده و به صورت جدی مورد بحث محافل سیاسی قرار گرفت. در آن زمان بحث همکاری با کشورهای آسیایی مثل چین، هند، روسیه و کشورهای شرقی و متکی نبودن به غرب به صورت جدی مطرح بود. این موضوع در آن زمان به عنوان یک تفاهم مستمر و پایدار 25 ساله مطرح نشده بود. بحث مهم اصل همکاری با شرق یک مسئله جدی بود که در جلسات گروه دوستی پارلمانی ایران و چین هم به آن پرداخته میشد. برخوردها و موضعگیریهای ناپایدار با کشورهای غرب چه خود آمریکاییها و چه کشورهای اروپایی که در مدار سیاست امریکا بر علیه جمهوری اسلامی بودهاند، منجر به گسترش نگاه به شرق و توسعه همکاریها و پایهریزی سیاست پایدار با بلوک شرق شد اما تحت عنوان همکاریهای 25 ساله به تازگی عنوان شده است.
ایران چگونه می تواند مانع تکرار بدعهدیهای گذشته در مورد این سند همکاری شود؟
با کلیت همکاری با چین موافق هستم و معتقدم که سیاست ما با کشورها باید پایدار و مستدام در حوزههای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی باشد. هر چه پایداری بیشتر باشد، منافع ملی ما هم بیشتر تأمین میشود. دقت لازم در استحکام این تفاهمها و قراردادها باید صورت بگیرد و به قول معروف انسان عاقل از یک سوراخ دوبار گزیده نمیشود. ضمن این که سیاست استعماری در شرق سابقهدار نیست و با توجه به بدعهدی که اروپا و امریکا داشتند، باید مواظب بود قراردادی امضا شود که هم منافع ملی ما را تأمین کرده و هم استحکام داشته و هم راههای نفوذ را ببندد. البته این مسئله در مجلس شورای اسلامی باید به صورت جدی در مجلس بحث شود. مجلس نقش اصلی را در قراردادهای بینالمللی دارد و باید در مذاکرات حضور داشته باشد.
ما چگونه می توانیم مانع تله بدهی چین که کشورهای دیگری مثل جیبوتی آن را تجربه کردهاند، شویم؟
باید با دقت و رعایت همه جوانب امر و سدکردن راه اینگونه موارد احتمالی، مانع این کار شویم و با چشمباز به نحوی عمل کنیم که منافع ملی ما در کوتاهمدت، میانمدت و درازمدت تأمین شود. طرف چینی هم دنبال منافع خود است. برقراری تفاهم در چهارچوبی که منافع برد برد برای طرفین داشته باشد،مطمئناً مانع ندارد. این موضوع باید به دقت از سوی تصمیم گیران مورد توجه قرار گرفته و مجلس نیز به آن ورود پیدا کند.
با توجه به همکاری لبنان با چین در کنار همکاری ایران با چین، آیا این سند همکاری به صورت کلان با محور مقاومت در ارتباط است یا محدود به تعاملات دوجانبه میشود؟
لبنان هم تجربه ما در رابطه با غرب و امریکا را داشته است و با نوسانانت دلار و فشار غربی مواجه است. آنها از سیاست غرب با کشورهای منطقه پند گرفتهاند و به دنبال این هستند که سیاست موازنه بین سیاستهای خود ایجاد کنند. آنها در تلاش هستند که وابستگی به غرب را کاهش دهند تا در شرایط خاص مثل امروز منافع ملی و مصالح ملی خود را با همکاریهای متقابل تأمین کنند. این موضوع ممکن است در راستای سیاست تقویت محور مقاومت هم باشد که در صورت شفافیت، در شرایط ویژه بتوانند نیازهای عمومی و اساسی خود را تأمین کنند. در این راستا همکاریها برای تقویت مقاومت هم میتواند مؤثر باشد.
در هفته های اخیر شاهد اظهارات ضدونقیضی از سوی سیاستمداران در این باره هستیم. این اظهارات چه حد میتواند به روابط بینالملل ما آسیب بزند؟
همیشه دیدگاههای متفاوتی میان احزاب وجود داشته است و در همه جای دنیا این تفاوت و تناقض بین مسئولان وجود دارد. مسئولان ما باید فکر وابستگی منافع ملی به غرب را از ذهن خود پاک کنند. سیاست نگاه به شرق در صحبتهای مقام معظم رهبری و تئوریهای کشور در خصوص نه شرقی و نه غربی مطرح بوده است. همکاری مشترک با شرق و غرب باید در کنار هم باشد. قدم اول برای تقویت نگاه به شرق همین روابط با چین خواهد بود و همکاریها با روسیه، هند و دیگر کشورها هم میتواند در دستور کار باشد. با غرب هم تا آنجا که به دنبال سیاست های استعاری خود نیستند، میتوان همکاری های مورد نیاز را در دستور کار قرار داد.