به گزارش فراتیتر، یک هفته از مناقشه آذربایجان و ارمنستان بر سر قرهباغ میگذرد و هر لحظه آتش این مناقشه شعلهورتر میشود. تلاشهای چندین ساله گروه میسنک و کشورهای منطقه هم تا به این لحظه به نتیجه نرسیده است. در این زمینه خبرنگار فراتیتر گفتگویی با سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل غرب آسیا، داشته که در ادامه میخوانید.
فراتیتر: چه کشورهایی از مناقشه قرهباغ حمایت میکنند؟
صدرالحسینی: مناقشات قرهباغ از سالیان بسیار دور ادامه دارد و در دورههای مختلف فرازوفرودهای زیادی داشته و در حال حاضر به شرایط حساسی رسیده است. در حقیقت کشورهای فرامنطقهای تلاش میکنند با دخالتهای خود این منطقه ژئوپلیتیک را ناامن جلوه دهند. رژیم صهیونیستی با فروش تسلیحات به دو طرف منازعه، یعنی آذربایجان و ارمنستان، به دنبال نزدیکی به هر دو کشور است و با تحرکاتی که انجام میدهد، مایل است مسئله قرهباغ به یک جنگ دائمی برای به هم ریختن امنیت منطقه تبدیل شود. رژیم صهیونیستی همچنین با حمایت آمریکاییها در حوزه پهپادی و دیگر سلاحها، از آذربایجان حمایت میکند. ارمنستان هم با حمایت روسیه، به تسلیحات دسترسی داشته که متأسفانه در این مدت تعدادی از دو طرف بیگناه کشته شدهاند.
فراتیتر: گفته میشود تعدادی از تروریستهای تکفیری به منطقه اعزام شده اند؟ در صورت تأیید این مسئله چه تغییری در روند این مناقشه ایجاد خواهد کرد؟
صدرالحسینی: اقدام دیگری که در این منطقه میتواند خطرناک باشد، اعزام تعدادی سلفی تروریست تکفیری توسط ترکیه از لیبی و سوریه به این منطقه است. در صورتی که منازعات در این منطقه به منازعات دینی تبدیل شود، قطعاً مشکلات عدیدهای را برای کشورهای منطقه ایجاد خواهد کرد. کشورهای گروه مینسک شامل فرانسه، امریکا و روسیه نخواسته و یا نتوانستهاند تا به امروز کاری انجام دهند. واقعیت امر این است که این گروه توانایی و اراده پایان دادن به این منازعه را ندارد.
فراتیتر: چه راهکاری برای حل و فصل این مناقشه در شرایط فعلی وجود دارد؟
صدرالحسینی: در این رابطه میتوان پیشنهاد کرد که ترکیبی از کشورهای ۳+۳ یعنی ایران، روسیه، ترکیه و سه کشور منطقه قفقاز آذربایجان، ارمنستان و گرجستان برای سازوکار میانجیگری، آتشبس و مذاکره شکل بگیرد.
فراتیتر: ارزیابی شما از مواضع ایران نسبت به مسئله قرهباغ چیست؟
صدرالحسینی: به هیچ عنوان نباید شایعههایی را که در خصوص کمک جمهوری اسلامی ایران به ارمنستان مطرح میشود، باور کرد. افرادی پشت سر این شایعهها هستند که برای آتش بیاری معرکه و ایجاد یک حرکت قومی در داخل ایران فعالیت میکنند. این افراد به دنبال تحریک احساسات جمعیت وسیعی از آذریزبانهای کشور هستند. بر این اساس تاکنون در خصوص این مناقشه، بهترین موضع از سوی جمهوری اسلامی ایران اعلام شده است. مقامات جمهوری اسلامی ایران معتقدند منطقه قرهباغ نباید محل زورآزمایی نیروهای خارجی باشد و در ابتدا باید منافع دو کشور آذربایجان و ارمنستان و سپس کشورهای منطقه حفظ شود. همچنین بر اساس قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد، قرهباغ متعلق به سرزمین آذربایجان است. این قطعنامه در سال ۱۹۹۳ صادر شده است. موضع جمهوری اسلامی ایران هم بر اساس مواضع بینالمللی است. در شرایط کنونی جنگ نمیتواند مشکلی را حل کند و بیشتر منجر به وخامت اوضاع میشود. گفتگو بهترین مسیر برای حل این مناقشه است. جمهوری اسلامی ایران عقلانیت و توانایی مدیریت منازعات پیرامون مرزهای خودش و مدیریت بدون ورود نظامی به این مسئله را دارد.
فراتیتر: بیانیه ائمه جمعه و سیاسیون کشور تا چه اندازه هم سو با مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران است؟
صدرالحسینی: بیانیه ائمه جمعه در استانهای آذری نشین بر خلاف منافع ملی ما نیست و نوعی تقسیمکار در قالب دیپلماسی عمومی و کنترل احساسات مردم این استانها محسوب میشود. در هر صورت مواضع شورای امنیت ملی و سخنگوی وزارت خارجه مبنی بر بی طرفی، بسیار مهم است و نباید اجازه داد که این منازعه گسترش پیدا کند. ما به عنوان یک کشور مقتدر و توانمند در حوزه دفاع بومی میتوانیم برای پایان این منازعه مؤثر باشیم.
فراتیتر: سرنوشت مناقشه قرهباغ چه میشود؟ آیا محلی برای قدرتنمایی کشورها خواهد شد؟
صدرالحسینی: این منطقه استخوان لای زخم باقی خواهد ماند، اما با توجه به سوابق گذشته منازعه و درگیری چندان طول نخواهد کشید. با این وجود هر لحظه از این منازعه برای منطقه خسارت آور است. مردم این دو کشور بیش از بقیه آسیب دیدهاند و با توجه به شروع سرمای هوا، آوارگی ناشی از مناقشه سختیهای زیادی برای مردم این منطقه به همراه خواهد داشت.