خبر غم انگیز سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین در خاک ایران توسط خطای انسانی غیرعمد نیروهای مسلح، داغ دل ایرانیان را تازه کرده است؛ مردمی که یک هفته پس از شهادت یکی از سرداران رشید و وطن پرست خود به دست تروریستهای آمریکایی در عراق، تا حدودی به واسطه سیلی موشکی سپاه به آمریکا تسکین یافته بودند، اما این حادثه دهشتناک باعث باز شدن زخمهای کهنه و تازه شدن داغ دل آنان شد.
فارغ از وجه تراژیک این ماجرا، دو نکته مهم وجود وجود دارد که باید به آن اشاره کرد.
اولی، عذرخواهی رسمی فرمانده هوافضای سپاه در تریبون زنده به علت تشخیص اشتباه نیروی تحت امر خود بود. پیش از این سابقه نداشته که یک مقام مسئول در کشور به علت حوادثی که در اثر سهل انگاری و خطاهای انسانی رخ میدهند، حاضر به پاسخ گویی، عذرخواهی و گردن گرفتن تبعات آن باشد. اگر چه این رفتاری بسیار غلط بوده که در کشور نهادینه شده، اما این تغییر رویه را باید به فال نیک گرفت. البته این فاجعه هولناکی است که رخ داده و تمامی مسببین آن چه در نیروهای مسلح و چه در نهادهای دیگر به دلیل هر نوع قصور، باید مورد بازخواست و مجازات قرار گیرند.
دومین مسئله مهم، بروز رفتارهای پوپولیستی از سوی طبقه متوسط و عملیات فریبی است که توسط برخی جریانات در حال وقوع است. تخریب نیروهای مسلح به بهانه خطای فاجعه آمیز رخ داده، اقدامی غیر قابل قبول و بسیار مخاطره آمیز است که امنیت ملی کشور را در معرض تهدید قرار میدهد.
در شرایط فعلی که جنگ هیبریدی تمام عیاری در ابعاد گوناگون به ایران تحمیل شده، نیروهای مسلح کشور در خط مقدم این نبرد برای دفاع از کیان این سرزمین تاریخی هستند و هر گونه تخریب، امنیت ملی ما را نشانه خواهد رفت. واقعه رخ داده قصور وحشتناکی است، اما شرایط جنگی کشور ایجاب میکند که مولفههای قدرت، ثبات و امنیت ایران دچار تزلزل نشوند.
البته از یاد نبریم افسر پدافند که پشت رادار، وظیفه خطیری به عهده داشته، بنا بر دادههای سیستمی که هواپیما را به اشتباه موشک کروز تشخیص داده، مجبور به شلیک شده. تصور کنیم اگر واقعا موشک کروز قلب پایتخت را نشانه رفته بود و افسر پدافند واکنشی نشان نمیداد، چه فاجعهای رخ میداد.
در شرایط کنونی، هر گونه موج سواری روی احساسات عمومی که ناشی از خشم و اندوه است، قدم گذاشتن در بی راهه است و واکنشی پوپولیستی محسوب میشود. انتظار میرود که علاوه بر شناسایی و مجازات مسببان و مقصران این واقعه، حمایت و تقویت همه جانبهای از مولفههای سخت امنیت ملی صورت پذیرد.
سعید ونکی