به گزارش روی تیتر، پس از چندین ماه درگیری خونین، نیروهای متعهد به سازمان ملل متحد که در طرابلس مستقر بودند، مانع پیشروی حفتر شدند. روز چهارشنبه سازمان ملل با انتشار بیانیهای از روسیه و ترکیه (دو قدرت اصلی درگیر در جنگهای داخلی لیبی) درخواست آتشبس کرد تا پیش از تبدیلشدن لیبی به «سوریه دوم» درگیریها به پایان برسد. اما ترکیه و روسیه تنها کشورهای حاضر در جنگ لیبی نیستند. الجزیره کشورهایی که در لیبی حضور دارند را بررسی کرده است.
امارات متحده عربی
بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند امارات یکی از مهمترین حامیان خلیفه حفتر است. چراکه آنها در سال ۲۰۱۱ با کمک حفتر مقدمات سقوط قذافی را فراهم کرده بودند. ارتش مستقل لیبی شدیدا به نیروی هوایی امارات متحده وابسته است. پهپادهای وینگ لونگ دو امارات کمک بسیاری به ارتش مستقل لیبی میکنند. گزارش سازمان ملل در ماه نوامبر تایید کرد که سیستم پدافند S-۱ ساخت روسیه در پایگاه الجفرا در نزدیکی شهر غریان مستقر شده است، توسط امارات برای خلیفه حفتر تدارک دیده شده است.
در سال ۲۰۱۷ هم گزارشی دیگر از سازمان ملل منتشر شده بود و تایید میکرد امارات یک پایگاه هوایی در الخادم در شرق لیبی تاسیس کرده تا هواپیماها و تجهیزات مورد نیاز حفتر را تامین کند. اماراتیها حفتر را یک گزینه قابل اطمینان برای جلوگیری از نفوذ اسلامهای سیاسی مانند اخوان المسلمین در لیبی میداند. جلال هارچویی، کارشناسی لیبی، به الجزیره گفت: «امارات تحمل هیچگونه اسلام سیاسی حتی نمونههای معتدل آن را ندارد. تنها راهی که آنها برای آرامش دارند، ایجاد استبداد سخت در لیبی است. واقعیت این است که اخوان المسلمین قدرت زیادی در لیبی ندارد، اما از راههای دموکراتیک در حال گسترش است.»
مصر
در شرایطی مشابه با امارات، مصریها هم از اخوان مسلمین رضایت ندارند؛ بنابراین حفتر بهترین گزینه برای محدودکردن آنها است. رئیس جمهور عبدالفتاح السیسی، پس از کودتای نظامی در سال ۲۰۱۳ که با سرنگون محمد مرسی همراه شد، نخستین رئیس دولت منتخب دموکراتیک مصر لقب گرفت و عضو اخوان المسلمین شد. پس از آن که او قدرت را به دست آورد، در همان سال این گروه را غیرقانونی اعلام کرد و یک سازمان تروریستی خواند؛ بنابراین در شرایط فعلی اخوان المسلمین خط قرمز مصر است. بخش عظیمی از حمایتهای موردنیاز حفتر در بیابانهای لیبی هم تحت تاثیر السیسی به دست آمده تا در مناطق کم جمعیت هم نفوذ داشته باشد.
حفتر اخیرا تایید کرده است اگر مصر بخواهد نیروهایش را برای کمک به او راهی لیبی کند، امنیت آنها را در عرض چند ساعت تامین خواهد کرد. خلیفه حفتر برخی آموزشهای نظامی را در مصر گذرانده است.
فرانسه
امانوئل مکرون بارها از شکلگیری صلح در لیبی حمایت کرده است. اما حمایت مخفیانه آنها از حفتر تقریبا این ادعا را زیر سوال میبرد. تلاشهای دیپلماتیک آنها برای جلوگیری از اجرای بیانههای صلحآمیز اتحادیه اروپا به خوبی بیانگر این حقیقت است. دولت مرکزی لیبی بارها دولت فرانسه را به حمایت از دیکتاتورها متهم کرده و شایعاتی وجود دارد که ثابت میکند فرانسه حمایت نظامی از حفتر را هم در برنامههایش قرار داده است. گارد مرزی تونس در ماه آوریل ورود ۱۳ تبعه فرانسه به خاک لیبی از این کشور را تکذیب کرد، اما رادیو فرانسه بین الملل در گزارشی که از منبعی موثق در کاخ ریاست جمهوری تونس به دست آمده بود اعلام کرد این ۱۳ نفر تبعه یا دیپلمات نبودند، بلکه ماموران اطلاعاتی فرانسه بودند. در ماه ژوئن، موشکهای آمریکایی جاولین متعلق به فرانسه در ۸۰ کیلومتری جنوب طرابلس منفجر شدند.
در سال ۲۰۱۶ یک هلیکوپتر فرانسوی در نزدیکی بنقاضی سقوط کرد و سه نظامی در این حادثه کشته شدند. فرانسوا اولاند، رییس جمهور وقت فرانسه اعلام کرد این حادثه یک عملیات اطلاعاتی خطرناکی بوده است، اما حکومت مرکزی لیبی این اتفاق را نقض حاکمیت آنها دانست.
روسیه
روسها مانند فرانسه از اقدامات میانجیگری سازمان ملل در لیبی حمایت میکند، اما از درگیریها در این کشور خشنود است. آنها در ماه آوریل از اجرای بیانیه سازمان ملل به منظور محدودیت عملکرد فرمانده حفتر جلوگیری کردند. برخی جنگجویان روسی هم در لیبی حاضر شدهاند تا از نیروهای حفتر حمایت کنند. تحلیلگران اعتقاد دارند اگر حضور روسها در لیبی ثابت شود، درگیریهای این کشور وارد سطج جدیدی با حضور یک قطب تازه خواهد شد. با این حال مسکو نیروهایش در لیبی را تکذیب کرده است.
ایالات متحده آمریکا
کاخ سفید از معدود دولتهایی بود که از شکلگیری حکومت مستقل در لیبی حمایت کرد، اما دو سال پس از آن و در ژانویه ۲۰۱۷ دونالد ترامپ تایید کرد آنها دخالتی در لیبی ندارند. او درباره سیاستهای آمریکا در برابر لیبی گفت: «من فکر میکنم ایالات متحده در سراسر دنیا مسئولیتهای بسیاری دارد. ما همه جا حضور داریم.» پس از ظهور حفتر در لیبی، ایالات متحده از او حمایت کرد. ترامپ در یک گفتگوی تلفنی با حفتر (که شهروندی ایالات متحده را دارد) مدعی شد او نقش مهمی در مبارزه با تروریسم در لیبی دارد.
عربستان سعودی
والاستریت ژورنال در ماه آوریل با انتشار گزارشی مدعی شد عربستان برای حمایت از نیروهای حفتر در پیرامون طرابلس آماده است تا میلیونها دلار هزینه کند. پیشنهاد این سرمایهگذاری به فرمانده حفتر در ریاض عربستان داده شد. جایی که او چند روز پیش از حضور در لیبی و آمادگی برای حمله به طرابلس در آن اسکان داشت. ریاض که به اندازه امارات متحده از اخوان المسلمین نگران است با درگیریها در یمن هم دست و پنجه نرم میکند.
سودان و اردن
شورای امنیت سازمان ملل در ماه نوامبر گزارشی را منتشر کرد که ثابت میکرد محمد حمدان داگالو، رئیس نیروهای پشتیبانی با اعزام ۱۰۰۰ سرباز به لیبی قوانین سازمان ملل را نقض کرده است. گاردین نیز با استناد به دادههای دریافتشده از فرماندهان سودان در لیبی مدعی شده است ۳۰۰۰ سرباز سودانی در دسامبر سال گذشته به نیروهای حفتر اضافه شدهاند. گاردین از دخالت اردن در لیبی آن هم با سیاستهایی مشابه با سودان خبر داده است.
ترکیه
در مقابل همه کشورهایی که از حفتر حمایت میکنند، ترکیه بزرگترین حامی حکومت مستقل لیبی است. آنکارا برای مقابله با کشورهای درگیر در لیبی، حمایت از طرابلس را افزایش داده است. اردوغان روز یکشنبه به شکل رسمی اعلام کرد ترکیه به منظور اهداف بشردوستانه و جلوگیری از جنگ نیروهای خود را به لیبی اعزام میکند. این اقدام پس از آن رخ میدهد که در ماه نوامبر، دولتهای لیبی و ترکیه توافقنامههایی را برای همکاریهای امنیتی و تعیین مرزهای دریایی امضا کردند. کارشناسان اعتقاد دارند مرزهای دریایی میتواند مواضع آنکارا در منطقه را قویتر کند.
سامدی حمدی، تحلیلگر لیبی درباره حضور ترکیه در این کشور میگوید: «کشورهای حوزه مدیترانه از حضور ترکیه در مسائل پیرامون این دریا جلوگیری میکنند، اما حضور در لیبی فرصت بینظیری است تا ترکیه خودش را به کشورهای پیرامون ثابت کند.»
قطر
اختلاف قطر با کشورهای حوزه خلیج فارس در لیبی خودش را نشان میدهد. آنها با حمایت از دولت مستقل لیبی در برابر حفتر مقاومت میکنند. دوحه در ماجرای سقوط حکومت قذافی نقشی اساسی و کلیدی داشت، اما پس از آن تصمیم گرفت حمایت از دولت مستقل لیبی را به روابط دیپلماتیک محدود کند.
ایتالیا
ایتالیا همواره از بیطرفی در درگیریهای مدیترانه سخن گفته است. اما آنها حامی دولت مستقل لیبی هستند. ایتالیا از سالها پیش در لیبی حضور پررنگی دارد. در ماه آوریل نخست وزیر این کشور اعلام کرد فرانسه باید از حمایت از گروههای متخاصم در لیبی امتناع کند. تحلیلگران اعتقاد دارند ایتالیا از دخالت فرانسویها در لیبی ناراضی هستند. به نظر میرسد ایتالیا نگران است فرانسه مواضع نفتی آنها در لیبی را تصاحب کند.
منبع: الجزیره