محمد جواد ظریف، وزیر اسبق امور خارجه بازگشت به برجام را امکانپذیر اما بسیار دشوار دانست.
به گزارش فراتیتر، ظریف در گفتوگویی تازه در خصوص قطعنامهها و زمان پایان لغو برخی تحریمها از جمله تحریمهای موشکی به بیان نظرات کارشناسی پرداخت.
محمد جواد ظریف درباره اهمیت سال دهم برجام در ۲۰۲۵ گفت: سال دهم خیلی مهم است، چون ایران از دستور کار شورای امنیت خارج میشود و دیگر امکان بازگشت قطعنامهها هم نیست، یعنی اگر کشوری بخواهد قطعنامهای علیه ایران بدهد، باید روندی که برای این منظور وجود دارد را طی کند. بنابراین دو سال آینده در چنین روزهایی برهه حساسی برای ایران خواهد بود.
وی در پاسخ به این پرسش که احیای برجام را تا چه اندازه در شرایط فعلی امکانپذیر میدانید؟ اظهار کرد: معتقد نیستم بازگشت به برجام امکان پذیر نیست، گرچه بسیار دشوار شده است. به نظرم انتخاب بهتری نسبت به برجام وجود ندارد. مساله مهم این است که غرب هم انتخاب بهتری نسبت به برجام ندارد و اروپاییها و آمریکا هم این را درک میکنند. امروز همه درک میکنند که اقدام ترامپ در خارج شدن از برجام، پرخسارت ترین کار بود که منافع دنیا، اروپا، آمریکا و سایر کشورها را به خطر انداخت. دوستان نگویند اگر منافع آمریکا به خطر افتاده، پس به نفع ما بوده است؛ نگاه با حاصل جمع صفر مدتی است که منقضی شده است. یک مساله میتواند هم به نفع ایران و هم آمریکا باشد و یک مساله میتواند به ضرر هر دو طرف باشد، تا این واقعیت را نپذیریم، نمیتوانیم با شرایط جهان امروز مواجه شویم.
وی در پاسخ به این پرسش که در این سالها که تحریم تسلیحاتی، موشکی و هستهای بودیم، این صنایع توسعه یافته است و موانع را کما بیش از سر راه پیشرفت آنها برداشتیم، امروز که این تحریمها یا محدودیتها به لحاظ بینالمللی در این بخشها برداشته شده، چه تاثیری بر روندها خواهد داشت؟ تصریح کرد: اگر برداشته شدن این موانع به لحاظ حقوقی و قانونی در سطح بینالملل اهمیت نداشت، آمریکا یک سال کارزاری با روز شمار در سایت وزارت خارجه اش راه نمیانداخت که مثلا ۴۰۰ روز دیگر تحریمهای ایران برداشته میشود! یا دو قطعنامه نمیداد؛ اولی ۳۵ بند بود و وقتی دید آن رای نمیآورد، قطعنامه دیگری در چهار بند ارایه کرد که در آن خواستار تمدید این محدودیتها شده بود که آن هم با ۱۱ رای ممتنع (در شورای امنیت رای ممتنع با رای منفی فرقی ندارد)، دو رای منفی و دو رای مثبت شکست خورد. آمریکا در تاریخ خود اینقدر بیحیثیت نشده بود. اگر برای آمریکا موضوع رفع تحریمهای تسلیحاتی و موشکی اینقدر مهم نبود تا اینجا جلو نمیرفت که به این شکل شکست بخورد. مایک پمپئو وزیر خارجه وقت آمریکا و برایان هوک نماینده ویژه وقت آمریکا سفرهای زیادی به کشورهای مختلف داشتند تا مانع از رفع این تحریمها در سال پنجم شوند اما آن زمان نتوانستند کاری از پیش ببرند و بعد از آن شکست مفتضحانه برایان هوک استعفا داد.
وزیر پیشین امور خارجه کشورمان گفت: اینکه اروپا و آمریکا از سالها قبل از تحریم موشکی و تسلیحاتی، به ایران سلاح نمیدادند یک بحث است، اینکه ما ذیل فصل هفتم منشور تحت تحریم تسلیحاتی و موشکی بودیم و حتی قطعنامه ۱۹۲۹ اجازه اقدام به کشورها برای عدم دستیابی ایران به تکنولوژی موشکی میداد، بحثی دیگر است. بر همین اساس معتقدم امروز یک خطر بزرگ از سر ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ برداشته شد.
وزیر پیشین امور خارجه کشورمان گفت: در قطعنامه ۱۹۲۹ با لحن شدیدی میگوید، ایران "موظف" است و کشورها هم "موظف" هستند که تلاش کنند ایران به هیچ موشکی که توانایی پرتاب سلاح هستهای داشته باشد، دست پیدا نکند. اما در ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱ موشکهایی که برای توانایی حمل سلاح هستهای طراحی شدند . برای اضافه کردن این دو سه کلمه یعنی (Designed to be capable) ساعتهای زیادی مذاکره و بحث کردیم. به علاوه ما به محض تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ به طور رسمی اعلام کردیم که با وجود این، ایران هیچ محدودیت موشکی برای خود قائل نیست، چرا که ما اصلا سلاح هستهای نداریم که بخواهیم برای حمل آن موشک طراحی کنیم.
ظریف تاکید کرد: همه این مباحث و عبارات با دعوا به دست آمده است؛ اینها را گروه بحران ننوشته دست ما دهد، بلکه کلمه به کلمه را بنده با دوستانم در مذاکرات مذاکره کردیم و نوشتیم.
وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی در پاسخ به این پرسش که تعیین زمانبندی لغو محدودیتهای تسلیحاتی، موشکی و هستهای برای سال پنجم، هشتم و دهم بر چه اساسی تعیین شد؟ اظهار کرد: این یک بده بستان بود، آنها میگفتند ۲۵ سال محدودیتها باشد، ما میگفتیم، پنج سال. اینقدر دعوا کردیم تا به یک تعامل مورد قبول رسیدیم.