سی ان ان نوشت: با شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی، حالا آینده توافق ازدست‌رفته ایران و آمریکا نامشخص‌تر از همیشه است. رییس جمهور آمریکا پس از عقب‌نشینی از این توافق گفته بود: «این یک توافق وحشتناک و یک طرفه بود که هرگز نباید شکل می‌گرفت. آرامشی نداشت و صلحی ایجاد نکرد.»
به گزارش روی تیتر، چین، روسیه، اروپایی‌ها و ایران که اعضای دیگر این توافق بودند، با خروج آمریکا از مخالفت کردند و تصمیم گرفتند هم‌چنان عضو آن باشند. اما تحریم‌های شدید ایالات متحده، تقریبا برجام را ضعیف‌تر از همیشه کرد. سیاست دولت ترامپ مبنی بر فشار حداکثری، در ماه می‌آغاز شد. تحریم‌های فلج کننده علیه بخش‌های مالی و نفتی ایران، بسیار شدید بود. حسن روحانی هفته گذشته گفت: «جنگ اقتصادی ایالات متحده علیه ایران ۲۰۰ میلیارد دلار برای این کشور هزینه داشته است.» در چنین شرایطی، ایران نزدیک به ۹۰ درصد صادرات نفت خود را از دست داد. ارزش ریال کاهش یافت و بخش بانکی در فشار است؛ بنابراین تهران در شرایطی که اروپایی‌ها انتظار داشتند رفتار دیگری داشته باشد، در نهایت صبر استراتژیک را پاسخ داد.
امانوئل مکرون در تلاش بود تا در برابر پای‌بندی ایران به برجام، خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری راه‌اندازی کند. او تلاش کرد با محمدجواد ظریف، وزیرامورخارجه ایران، شرایط را برای تفاهم دوباره ایران و آمریکا فراهم کند. اما شرایط تغییر کرد. با مخالفت آمریکا، ایران نیز از هم‌تای انگلیسی‌زبان فاصله گرفت. در نهایت، ایران نیز از برجام خارج شد. این خروج، تدریجی بود. به نظر می‌رسد آمریکا و ایران حالا در مرحله «نه صلح و نه جنگ» هستند.
اما شهادت سردار قاسم سلیمانی اوضاع را دگرگون کرد. حالا مقام معظم رهبری آمادگی ایران برای انتقام سخت از آمریکا را تایید کرده است؛ بنابراین شرایط برجام وخیم‌تر از همیشه است. اروپایی‌ها، اما بازنده اصلی این رقابت هستند. آن‌ها فرصتی برای مذاکره به ایران ندادند و پروژه خط اعتبار ۱۵ میلیارد دلاری به جایی نرسیده است. اقتصاد ایران در رکود عمیق، کاهش تعهدات برجامی را شدیدتر خواهد کرد.
